Laire Nakula lan Sadewa

Diceritaake raja Pandhudewanata lagi omong-omongan karo Resi Bisma, Yamawidura, Patih Kuruncana, Puntadewa, Sena lan Permadi. raja njaluk nasihat kanggon Resi Bhishma, yen Madrim pengin numpak lembu Andini sing dadi kendharaane Batara Guru amarga dheweke lagi ngandhut. Resi Bisma menehi saran yen raja njalok nasihat karo Bagawan Abyasa ing Saptaarga, ing pertapaan Wukir Retawu. Raja Pandhudewanata uga gelem nampa pituture Resi Bisma, lan Patih Kuruncana diwelingi kanggo nyiyapake prajurit. Sak wise rembugan, Raja lunga menyang Gupit mandragini kanggo ketemu karo garwa loro-lorone kanggo menehi ngerti babagan sing di rembug saka patemone, lan rencanae raja kanggo tindhak menyang Saptaarga. Yamawidura ngumumke perintahe lan rencana tindhake raja menyang prajurit. Para Prajurit ngersakaken menehi pangurmatan kanggo raja. Separone saka prajurit disiapake kanggo ngawal budhale raja menyang Wukir Retawu. Sawise prajurit siyap, raja karo para prajurite tindak menyang Saptaarga, sing di pandhegani Yamawidura.

Ing panggonan liya Bogadata raja negara Turilaya rembugan kaliyan Gandapati, Kartipeya, Patih Hanggadenta, Gendhingcaluring, Togog lan Sarawita. Panjenengane padha pirembagan tugas kang diwenehi dening Arya Dhestharastra Kartipeya, babagan perang Baratayuda. Panjenengane padha karep yen perang iku bisa dibatalake. Kabeh padha njupuk kaputusan kanggo nyerang negara Ngastina, lan mateni raja kaliya para putra-putrane Pandhudewanata. Patih Hanggadenta diutus kanggo nyerang Negara Ngastina. Gendhingcaluring diutus kanggo njaga tapal wates, kanggo sapa wae kang bantuan Ngastina  mesthi badhe dipaateni. Raja Bogadata lan Kartipeya bakal tindhak menyang Ngastina umpet-umpetan. Lan Gandapati diutus njaga keamanan negara Turilaya. Sawise siap, kabeh padha budhal nglakoni tugas-tugase. Prajurit Turilaya ketemu karo prajurit Ngastina, lan padha perang. Akeh prajurit saka loro-lorone padha mati, lan kabeh padha lunga kanggo ngrampungi perang.

Resi Darmana lan putran sing arane Endang Darmi pirembagan karo para cantrik ing Padepokan Hargasana. Resi Brahmana rembugan babagan lamaran Kamindana. Endang Darmi manut karo karepe bapakne, sing bakal nglamar Kamindana brāhmaṇa. Kamindana Brahmana teka ngenteni kesanggupane Resi Darmana babagan lamaran iku. Brahmana Kamindana omongane ora sekeca karo pangarepe Resi Darmana, lan nggawe Resi Darmana duka, lan ana perang antarane loro mau. Para cantrik ora bisa ngroyok Kamindana brāhmaṇa . Ing kawitan Brahmana Kamindana kalah, banjur dheweke migunakake pusaka sing bentuke tumbak cendhak. Resi Darmana kejiret lan bakal dipateni. Nanging sak sadurunge mati, panjenengane ngandika yen raupane bakal kaya rupa kidang. Lan bareng karo melbune pusakane Brahmana Kamindana menyang dodone Resi Darmana, lan Brahmana Kamindana njalma dadi kidang lan Resi Darmana seda.

Sawise mireng yen ramane sedha, Endang Darmi langsung lunga saka padhepokan. Kamindana Brahmana isih tetep nguber wae, nanging ora bisa nyekel lan kelangan wonge. Ing wektu iku, pendhita ngandika yen Endang Darmi mlayune cepet banget kaya kidang. Langsung Endang Darmi njalma dadi kidang wadon. Kidang Kamindana bisa nangkep kidang Darmi, lan padha menyang alas.

Raja Pandhudewanata karo Semar, Gareng, Petruk lan Bagong madhep marang Begawan Abyasa ing Saptaarga. Raja ngaturi rawuhipun yen piyambake pengen ngomong yen garwane kepingin numpak Lembu Andini. Dadi Bagawan Abyasa menehi pitutur, yen sing dikarepake madrim iku pancen wis ngliwati wates. Pandhu pengin nuruti kekarepane Madrim, banjur tindhak karo Panakawan. Bagawan Abyasa njaga saka kadohan, lunga menyang Ngastina. Ing dalan Pandhu lan Panakawan ketemu karo prajurit Buta saka Turilaya, ing kono banjur kedadeyan perang. Prajurit sing dipimpin Gendhingcaluring kalah, Togog lan Sarawita bali menyang Turilaya lan Pandhu langsung nglajengake lelampahan menyang Suralaya.

Bathara Narada lan Bathara Srita, Bathara Yama, Bathara Aswi, Bathara Aswin lan Lembu Andini Bathara kabeh madhep Bathara guru. Bathara guru takon karo Bathara Aswi lan Bathara Aswin, kenangapa kok mudun menyang Ngastina ana apa nang kana. Kabeh ngandika, kabeh padha teka merga di undang Madrim garwane raja Pandhu, sing lagi ngandhut lan saweg duwe anak. Bathara guru ngutus kon nudun menyang Ngastina, kanggo ngenteni laire bayi sing sedela maning. Bathara Aswi lan Bathara Aswin langsung tumuju menyang Ngastina .

Sawise Bathara Aswi lan Bathara Aswin lunga, raja Pandhu teka, madhep Bathara Guru, kanggo nyilih Lembu Andini. Bhatara Guru  Duka, amarga raja wis tau ngadegake kebon sing dilarang Dewa sing disebut kebon Kadilengleng, sing kaya kebon Tinjomaya. Pandhu njaluk ngapura , nanging Bathara Guru Palah luwih duka, amarga piyambakipun mung manut bojoné piyambak. Pandhu uga njalik ngapura lan ngaturake pamanggeh werna-werna. Apa aku salah yen aku nuruti garwaku? Apa wong sing njalok marang dewa iku salah? Apa salah nyuwun karo raja sing rajane para raja? apa bener raja Tribuana nolakkepinginane raja cilik? Ahire Bathara guru ngabulake kepinginane Pandhu nanging nganggo syarat, Pandhu ora nggawe salah maneh. Nalika nggawe salah Pandhu bakal di pundhut. Pandhu saged kaukum yen numindakake kaluputan, banjur lunga bareng punakawan lan lembu andhini ndherek.

Sawisé Pandhu saking Suralaya, Bathara Guru ngirim Bathara Narada supaya mudhun menyang Ngastina. Nyawane Pandhu kudu di pundut sawise nunggang Lembu Andini. Bathara Yama diwenehi tugas kanggo ndherek Bathara Narada. padha tindak menyang Ngastina. Pandhu nututi Lembu Andini menyang alas Kandhawa. Ing tengah alas Pandhu weruh jejodhoan kidang sing lagi nggawe katresnan. Weruh sujana. Kidang lanang di panah langsung njalma dadi Brahmana Kamindana . Brahmana Kamindana langsung ngutuk Pandu, piyambakipun badhe mati nalika nggawe katresnan karo bojoné. Kidang wadon uga di panah, banjur njalma dadi Endang Darmi . Endang Darmi setrapan , garwane Pandhu bakal mati nalika nglairake putrane sing saweg nang nang wetenge. Brahmana Kamindhana lan Endang Darmi ilang, Pandhu banjur nulih menyang Ngastina.

Bagawan Abyasa madhep marang Resi Bisma, Yamawidura, Patih Kuruncana lan Sena , padha rembugan lungane pandhu menyang Suralaya. Pandhu lan Panakawan teka bebarengan Lembu Andini. Banjur melbu menyang kraton kanggo nemoni Dewi Kunthi lan Dewi Madrim. sawise iku, Pandhu lan Dewi madrim numpaki Lembu Andini lan padha mabur ngubengi negara Ngastina. Nang nduwur Pandhu lan Madrim padha nyawiji katersnan, banjur sawise iku padha bali menyang bumi Ngastina . sawise iku Lembu Andini bali menyang Suralaya. Lan Pandhu melbu menyang kraton, piyambake cariyos marang Abyasa Begawan Resi Bisma, Yamawidura, Patih Kuruncana, Sena lan Arjuna. Ing panggonan liya  Bathara Narada lan Bathara Yamapun nglakoni tugase kanggo matèni Pandhu, Pandhu seda. Bathara Aswi lan Bathara Aswin njalma lan melbu menyang bayi sing lagi nang wetenge Madrim. Sawise Madrim ngerti yen Pandhu mati banjur deweke mateni awake dewe karo piso sing dilebokake menyang wetenge. Bayi-bayi mau lair liwat wetenge Madrim. Bathara Narada lan Bathara Yama teka, ketemu Abyasa, lan njalok yen bayi iku dijenengi Nakula lan Sadewa. Lan Begawan Abyasa njalok karo Kunti yen panjenengane gelem ngemong bayi kiwi mau kaya anake dewe.

Ing tempat liyane raja Bogadata, siap anggone nggempur negara Ngastina. Bagawan Abiyasa, Resi Bisma, Sena lan Arjuna Padha ngomongaké semrawuteng Negara sing diserang klawan musuh. Bogadata lan prajurit wis nyerang Ngastina, lan Patih Kuruncana di utus kanggo nyiapke prajurit. Sena, Arjuna lan Yamawidura uga perang. Bogadata mati amarga di panah Arjuna, nalika dipanah Yamawidura Kartipeya kapapar, lan Hanggadenta mati déning Patih Kuruncana, paraprajurit di Turilaya di pateni Sena. Lan perang rampung.

Sawise perang rampung lan Ngastina aman maneh, Bagawan Abyasa, Resi Bisma, Yamawidura lan Patih Kuruncana padha rembugan kanggo nemtokake sing bakal mimpin ing Ngastina. Lan kabeh padha nglantik Dhestharasta minangka sing dadi ratu kaliyan ngenteni Pandhawa dadi gedhe, lan kabeh padha nganakake pesta.