Jaman biyen, ibu utawa bapak ndongengi anake
iku bab kang lumrah. Adate ing wayah wengi sadurunge gegantilaning ati bobok.
Nanging saiki bab kasebut kaya wis luntur. Kena dietung, wong tuwa kang tansah
ndongengi putra-putrine sadurunge lerem mlebu ing donyaning impen.
Kamangka ndongengi anak mono gedhe
mupangate. Hya pancen jaman saiki wong tuwa akeh kang banget sibuke, makarya
nganti ngancik wengi. Mula sok dadi pepalang kanggo nglodhangake wektu
ndongengi anak. Nanging aja lali, kegiyatan kasebut, sanadyan mung pirang
menit, bisa nuwuhake perkembangan psikologis dalah sensorik tumrap generasi
penerus kita.
Miturut Psikolog Anak dan Keluarga Nessi Purnomo, Psi, ndongengi bocah bisa
ngundhakake daya imajinasi. “Saperangan anak sok dolanan, ngomong dhewe
nanging kaya lagi caturan karo kancane. Iku kanca imajiner,” kandhane Nessi.
Kanthi sregep ndongengi, wong tuwa bisa mangerteni kaya ngapa imajinasine
anak. Banjur alon-alon melu utawa nimbrung kanthi srana dongeng. Mula
banjur ora kangelan ngarahake imajinasine anak marang bab-bab kang becik.
Kejaba saka kuwi, anak kang ngrungokake
dongenge ibu utawa bapak, bisa kajurung trampil bab basa. Lire, bocah wiwit
cilik kulina krungu maneka warna tembung lan ukara. Kumpulane tembung
(kosakata) kang sumimpen ing pamikirane sansaya akeh. “Kanthi cara iki, wong
tuwa bisa nglatih amrih bocah prigel milih tembung kang trep nalika pacelathon
lan ngemu unggah-ungguh,” jlentrehe Nessi.
Yen kabeneran bisa milih crita kang narik
kawigatene, uga bisa ngundhakake konsentrasi lan pamikiran kritise bocah.
“Banjur bisa kaundhakake maneh kanthi njaluk bocah nyritakake bab kang nengsemake
atine saka dongeng kasebut,” ujare lulusan Fakultas Psikologi Universitas
Gadjah Mada kasebut. Yen wektune longgar, ibu lan bapak uga bisa ngajari supaya
anake genti ndongengake crita kasebut marang adhine utawa kancane.
Kanggo bocah kang udakara umur telung taun,
wiwit bisa didongengi kanthi srana maca buku. Milih buku crita kang ana
gambare merak ati, saengga njalari anak kepranan. “Ya ing wektu kuwi, wong tuwa
bisa wiwit ngenalake anane huruf, tembung, ukara. Pancen anak durung bisa maca,
nanging wis ngerti yen ana perangan kasebut ing donyane,” ibu peputra loro iku
ngandharake. Alon-alon, kegiyatan kasebut bisa nuwuhake kareman maca mungguhing
anak.
Isine dongeng uga kudu digatekake. Ibu utawa
bapak bisa milih crita kang selaras karo karakter kang kepengin dituwuhake.
Upamane kepengin ngajari anak eman marang barang-barang duweke, kaya dene
dolanane. Miliha dongeng kang isine trep. Uga bisa nganggo srana tambahan kang
nyengkuyung, kaya dene boneka.
Jaman saiki wujud boneka wis saya maneka
warna. Ora mung kanggo dolanan, piranti iki uga kena kanggo srana ngresepake
sarining carita. Ana boneka wujud bayi, kang saemper bayi temenan, boneka wujud
kewan, lan liya-liyane.
Yen anak wis tambah gedhe, apa maneh wiwit
mlebu sekolah, wong tuwa bisa nyengkuyung amrih bocah wani ndongeng ing ngarepe
kanca-kancane. Bisa karo maca, yen wis bisa. Utawa malah tanpa maca lan
manganggo piranti paraga.
“Kanggone guru, nglatih murid-murid TK
main drama utawa sandiwara uga bisa ngundhakake kawasisan bocah bab basa lan
tutur,” imbuhe Nessi kang saiki pidalem ing Jakarta kasebut. (nana)
Tidak ada komentar:
Posting Komentar